کلیه ها وظیفه دارند تا مواد و مایعات اضافی را از بدن خارج کنند که این امر نشان دهنده سلامت کلیه ها است. در صورتی که هر گونه تغییری در عملکرد کلیه ها دیده شود پزشکان متخصص در صورت لزوم برای بررسی عملکرد کلیه ها آزمایش‌هایی شامل خون، ادرار و سونوگرافی را تجویز می‌کنند تا سطح کراتینین، سطح اوره، میزان پروتئین در ادرار، میزان نیتروژن خون و عفونت ادراری را مشخص کنند. آزمایشات کلیه پزشک را در تشخیص نوع بیماری کمک می‌کنند.
لیست آزمایشات کلیه
برای بررسی دقیق عملکرد کلیه ها 4 نوع آزمایش با صلاحدید پزشک تجویز می‌شود:
آزمایش ادرار
زمانی که بیماری با علائم درد شکمی، سوزش ادرار، درد در ناحیه پشت، تکرر ادرار و با علائم بارداری مراجعه میکند پزشک برای تشخیص بیماری و مشکل بیماری و برای چکاب دوران بارداری آزمایش ادرار را تجویز میکند.
آزمایش خون کلیه
کراتینین یک ماده شیمیایی است که در زمان متابولیسم بدن تولید می‌شود، کلیه ها در عملکرد صحیح خود باید این ماده شیمیایی زائد را از طریق ادرار دفع کنند در صورتی که این عمل انجام نشود میزان کراتینین خون افزایش پیدا میکند. این آزمایش با تعیین میزان کراتینین خون عملکرد کلیه را بررسی میکند در برخی مواقع آزمایش کراتینین ادراری نیز تجویز می‌شود تا میزان دفع این ماده شیمیایی بررسی شود.
آزمایشات تصویربرداری
آزمایشات تصویربرداری کلیه یا عکس رادیولوژی روشی برای بررسی کلیه ها، مثانه و مجاری اداری است. در این روش با تزریق ماده کنتراست در رگ بیمار این ماده به شریان های کلیه و مجاری ادارا وارد می‌شود و در زمان تصویربرداری با اشعه ایکس سبب وضوع تصویر و رنگی شدن عکس خواهد شد. روش دیگر انجام سونوگرافی است، این نوع تصویربرداری با کشیدن دستگاه ترانسپوندر بر سطح بدن بیمار انجام می‌شود و کلیه و مثانه و مجاری ادرار به طور کامل بررسی می‌شوند.
بیوپسی کلیه
این روش توسط متخصص پاتولوژی انجام می‌شود و متخصص برای بررسی دقیق مشکل و بیماری قسمت کوچکی از بافت کلیه را برای آزمایش بیشتر برمیدارد. این روش به پزشک برای مشخص شدن شدت بیماری، میزان آسیب و یا میزان درمان را مشخص کند. این روش برای بیمارانی که عمل پیوند انجام داده‌اند کمک بسیار خوبی برای تشخیص عملکرد کلیه و یا دلیل عدم پذیرش پیوند است.
آزمایش سنگ کلیه چیست؟
در صورتی که بیمار با علائم و نشانه های وجود سنگ در کلیه به پزشک مراجعه کند این آزمایش برای وی تجویز خواهد شد. آزمایش سنگ کلیه برای نشان دادن و بررسی وجود احتمالی خون در ادرار، وجود یکی از کریستال‌های کلسیم، سیستئین، استروویت و اسید اوریک در ادرار است. تجمع این کریستال‌ها در کلیه ممکن است کوچک یا بزرگ باشند.
سنگ های کوچک به راحتی توسط ادرار دفع می‌شوند اما وقتی سنگ بزرگ باشد باعث مسدود شدن مجاری ادرار خواهد شد که دردهای شدیدی را ایجاد میکند. آزمایش سنگ کلیه شامل آزمایش خون و ادرار می‌شود. آزمایش خون برای تشخیص سنک کلیه شامل آزمایش اسید اوریک، متابولیک پایه و متابولیک جامع است که برای بررسی میزان الکترولیت ها هستند. آزمایش ادرار نیز برای آنالیز 24 ساعته انجام می‌شود.
چه آزمایشی برای نارسایی کلیه تجویز می‌شود؟
نارسایی کلیه ها یک بیماری شایع است که باعث نیاز بیمار به دیالیز می‌شود. در ابتلا علائم چندانی ندارد اما با شدت بیماری و کاهش دفع مواد زائد از بدن علائم این بیماری خود را نشان می‌دهد. آزمایش تشخیص نارسایی کلیه برای پیشگیری و درمان این بیماری برای اهمیت دارد. پزشکان متخصص برای تشخیص بهتر و دقیقتر این بیماری آزمایش‌های زیر را تجویز می‌کنند:
1. بررسی میزان کراتینین: افزایش کراتینین در خون می‌تواند نشان دهنده نارسایی کلیوی باشد. آزمایش کراتینین ادراری نیز میزان دفع آن را توسط ادرار نشان می‌دهد که کاهش آن نشان دهنده نارسایی کلیوی خواهد بود.
2. تصویربرداری از کلیه: با تشخیص پزشک تصویربرداری با رادیولوژی یا سونوگرافی برای بررسی کلیه ها تجویز می‌شود.
3. آزمایش خون: برای بررسی میزان سدیم، اوره، پتاسیم و فسفات در خون تجویز می‌شود.
4. آزمایش ادرار: برای تشخیص تغییر رنگ، میزان پروتئین، قند و اسیدی بودن ادرار تجویز می‌شود.
تست سلامت کلیه چه زمانی تجویز می شود؟
کلیه ها وظیفه فیلتراسیون را در بدن بر عهده دارند و مایعات اضافی را از بدن دفع می‌کنند تغییر در عملکرد آنها سبب تغییر در عملکرد طبیعی بدن خواهد شد. در صورت مشاهده موارد زیر با تشخیص پزشک متخصص تست سلامت کلیه تجویز می‌شود:
1. در صورت مشاهده خون در ادرار
2. در صورت مشاهده کف در ادرار
3. در صورت تغییر در میزان دفع ادرار
4. در صورت ایجاد خشکی شدید پوست
5. در صورت ایجاد خارش شدید در پوست
6. مشاهده پف کردن صورت، دست و پا و دور چشم
7. داشتن حالت تهوع و از دست دادن اشتها
8. احساس گر گرفتی
9. احساس خستگی زیاد
10. احساس درد در پهلوها
11. فشار خون بالا
12. تغییر غیر عادی در میزان قند خون
اهمیت انجام آزمایش تشخیص بیماری کلیه
عملکرد صحیح کلیه ها به عنوان یکی از ارگان‌های حیاتی بدن سلامت دیگر ارگان‌ها را نیز تضمین میکند. دفع مواد و مایعات اضافی و زائد از بدن سبب عملکرد بهتر دیگر اعضا خواهد شد. هر گونه تغییر در عملکرد کلیه‌ها ممکن است دیگر اعضای بدن را نیز به خطر بیاندازد. آزمایش عملکرد کلیه (Kidney function tests) برای بررسی عملکرد صحیح کلیه و مراقب از آنها ضروری است. خون در تمامی اعضای بدن در جریان است پس تصفیه خون یک عمل حیاتی برای سلامت بدن به حساب می‌آید. برای داشتن بدنی سالم و مراقبت از آن در صورت نیاز باید آزمایش تشخیص بیماری کلیه ها انجام شود.
آزمایش عملکرد کلیه برای بررسی چه چیزهایی است؟
همانطور که در این مقاله عنوان شد، آزمایش های کلیه برای بررسی عملکرد صحیح آن مواردی چون میزان کراتینین در خون و ادرار، میزان نیتروژن اوره و فیلتراسیون گلومرولی را بررسی می‌کنند. در موارد دیگر آزمایش عملکرد کلیه وجود خون یا کریستال ها را در ادرار بررسی میکند. با توجه به علائم و تشخیص پزشک برای بررسی عملکرد کلیه ها یکی از آزمایش ها جهت بررسی تجویز می‌شود تا از عملکرد کلیه آگاه شوند. کم یا زیاد شدن مواد زائد در ادرار یا خون ممکن است به دلیل عملکرد کلیه ها باشد که عملکرد دیگر اعضای بدن را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.
شرایط انجام آزمایشات کلیه
برای انجام آزمایش کلیه شرایط خاصی مد نظر نیست و نیازی نیست که فرد ناشتا باشد و فقط در صورتی که از بیمار آزمایش 24 ساعت ادرار را خواسته باشند بیمار باید طی یک روز ادرار خود را جمع آوری و به آزمایشگاه تحویل دهد. اگر سابقه بیماری کلیوی در خانواده دارید، اگر دچار چاقی بیش از حد هستید، اگر دیابت و فشار خون بالا دارید، اگر دچار بیماری قلبی هستید و اگر بیش از 50 سال سن دارید در معرض بیماری های کلیوی هستید پس بهتر است بیشتر از بدن خود مراقب کنید و آزمایشات کلیه را برای بررسی سلامت آنها انجام دهید.
تفسیر آزمایش کلیه
برای اطلاع دقیق از پاسخ آزمایش خود به پزشک مراجعه کنید. در زیر برخی از نکات برای تفسیر آزمایش کلیه عنوان شده است:
1. وجود پروتئین بیش از حد در ادرار نشان دهنده مشکل کلیوی است.
2. وجود مقدار کم آلبومین در ادرار نشان دهنده مشکل کلیوی است.
3. وجود کریستال‌های کلسیم، سیستئین، استروویت و اسید اوریک نشان دهنده بیماری سنگ کلیه است.
4. افزایش کراتینین نشان دهنده بیماری نارسایی کلیه است.
5. افزایش پتاسیم در خون نشان دهنده بیماری کلیوی است.
6. افزایش اسید اوریک در خون نشان دهنده این است که کلیه ها این ماده زائد را دفع نکرده اند.
7. افزایش سدیم در خون و فشار خون بالا نشان دهنده عملکرد ضعیف کلیه ها است.
انجام آزمایش کلیه در بهترین آزمایشگاه سنندج
آزمایشگاه رازی سنندج با بهترین، کاملترین و به روزترین تجهیزات آزمایشگاهی تمامی آزمایش های لازم جهت بررسی عملکرد و سلامت کلیه را انجام می‌دهد. این آزمایشگاه با کادری مجرب و حرفه ای در کوتاهترین زمان و بدون خطا پاسخ آزمایش ها را صادر میکند. این آزمایشگاه با هدف خدمت رسانی به همشهریان خود تمامی امکانات و ابزارهای آزمایشگاهی لازم به جهت تشخیص انواع مختلف بیماری های کلیوی را تجهیز کرده است و انواع آزمایش خون و ادرار برای چکاپ کلیه ها را انجام می‌دهد. اگر ساکن استان کردستان و شهر سنندج هستید برای انجام انواع مختلف آزمایش های مربوط به بیماری های کلیه می‌توانید به این آزمایشگاه مراجعه کنید.