اسپرم ها سلول های جنسی مردانه هستند، که حامل مواد ژنتیکی لازم برای تولید مثل انسان میباشند و سلول های بسیار کوچکی هستند که در تولید مواد ژنتیکی مردانه (DNA) و انتقال آن به تخمک برای تشکیل یک جنین نقش دارند. این سلول ها مخصوصاً در غده های جنسی (تستیکولها در مردان) تولید میشوند. اسپرم ها دارای دو بخش اصلی هستند: سر و دم. سر اسپرم حاوی DNA و آنزیمهایی است که برای نفوذ به تخمک و ترکیب مواد ژنتیکی مرد با تخمک ضروری هستند. دم اسپرم حاوی سیلیا (مژه های حرکتی) است، که برای حرکت اسپرم به سوی تخمک و پیشروی برای ترکیب با تخمک هستند.
اسپرمها سلول های هاپلوئید هستند به این معنی که فقط 23 کروموزوم دارند که نصف تعداد یک سلول انسانی معمولی است. اگر اسپرم موفق به بارور کردن تخمک شود، ژن های موجود در آن به تعیین بسیاری از ویژگی های جنین کمک می کند. اسپرم ممکن است نقش بزرگی در تولید مثل داشته باشد، اما آنها کوچکترین سلول های بدن مردان هستند. طول متوسط یک اسپرم حدود 0.05 میلی متر است. دستگاه تولید مثل مردانه دائماً در حال تولید اسپرم جدید است. یک مرد بالغ سالم هر بار که انزال میکند میلیون ها اسپرم را در منی خود خارج می کند.
آنالیز مایع منی
آزمایش اسپرم چیست؟
آزمایش اسپرم (Semen Analysis) یک آزمایش تشخیصی و جزو چکاپ کامل مردان است که برای ارزیابی کیفیت و تعداد اسپرمهای مردان به منظور تشخیص مشکلات ناباروری یا مشکلات تولید اسپرم استفاده میشود. بررسی این آزمایش توسط یک پزشک یا تکنسین آزمایشگاه انجام میشود و معمولاً به عنوان بخشی از تشخیص ناباروری انجام میشود. مهمترین اهداف آزمایش اسپرم عبارتند از:
- ارزیابی تعداد اسپرمها: این آزمایش تعداد کل اسپرم های موجود در نمونه اسپرم را اندازه گیری میکند. تعداد طبیعی اسپرم حداقل 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر منی است.
- ارزیابی حرکت اسپرمها: اسپرمها بر اساس حرکتشان به دو دسته تقسیم میشوند: اسپرمهای حرکتی و اسپرمهای غیرحرکتی. حرکت اسپرم ها نشانگر قابلیت آنها برای حرکت به سمت تخمک است.
- اندازهگیری مورفولوژی اسپرم: مورفولوژی اسپرم نشانگر شکل و ساختار فیزیکی اسپرم ها است. اسپرم های با ساختار نرمال بهترین شانس برای ترکیب با تخمک و تشکیل جنین اولیه را دارند.
- اندازهگیری دیگر پارامترها: آزمایش اسپرم ممکن است دیگر پارامترهایی را نیز ارزیابی کند، مانند حجم نمونه، pH مایع اسپرم، وجود اسپرم های ناقص و غیره.
آزمایش اسپرم چگونه صورت میگیرد؟
برای انجام آزمایش اسپرم پزشک از شما نمونه مایع منی می خواهد. احتمالاً از شما خواسته میشود که در یک کاپ جمع آوری نمونه (ظرف مخصوص) در یک اتاق خصوصی در آزمایشگاه انزال کنید. گاهی اوقات می توانید نمونه اسپرم خود را در خانه جمع آوری و آماده کنید. اگر این چنین باشد، باید آن را در دمای اتاق نگه دارید و ظرف 1 ساعت آن را به آزمایشگاه ببرید. دقت کنید هنگام جمع آوری نمونه از روان کنندهها استفاده نکنید، زیرا آنها میتوانند بر سرعت حرکت اسپرم شما تأثیر بگذارند.
اتاق نمونه گیری اسپرم
بهترین زمان برای آزمایش اسپرم
برای آزمایش اسپرم، بهترین زمان عموماً صبح زود است. دلیل این انتخاب زمانی این است که معمولاً سطح ویتامین C و اسپرم در بدن به حداکثر میرسد. از این رو، برخی نکات مهم را در نظر بگیرید:
- روزهای مناسب: برخی از مراکز آزمایش اسپرم روزهای معینی برای انجام این تست تعیین میکنند. برای مشخص کردن روز مناسب، با مرکز آزمایش مورد نظر تماس بگیرید.
- پرهیز از رابطه جنسی: حداقل 2 تا 5 روز قبل از آزمایش باید از هر نوع رابطه جنسی پرهیز کنید. این باعث افزایش تعداد اسپرمها در نمونه میشود.
- مراجعه به آزمایشگاه: بهتر است نمونه اسپرم خود را در مرکز آزمایشگاه تحت نظر پزشکان متخصص جمع آوری کنید.
- پرهیز از مصرف الکل و سیگار: قبل از انجام آزمایش، از مصرف الکل و سیگار پرهیز کنید.
- استرس: تا حد امکان نگرانی و استرس را کاهش دهید و قبل از تست آرامش خود را حفظ کرده و استراحت کافی داشته باشید. استراحت مناسب میتواند کیفیت اسپرم را بهبود ببخشد.
توجه داشته باشید که هر مرکز آزمایشگاهی ممکن است دستورالعمل های خاص خود را داشته باشد، بنابراین بهتر است با مرکز مورد نظر تماس بگیرید و راهنماییهای دقیقتر را از آنها دریافت کنید.
بهترین زمان کیفیت اسپرم
چرا باید آزمایش اسپرموگرام انجام شود؟
اگر شما و همسرتان برای بارداری و بچهدار شدن مشکل دارید، یکی از اولین آزمایشاتی که پزشک احتمالاً از شما درخواست خواهد کرد، آنالیز مایع منی یعنی همان آزمایش اسپرموگرام است. در حالی که هم مردان و هم زنان ممکن است مشکلاتی داشته باشند، مسائل مربوط به باروری مردان میتواند در نیمی از موارد ناباروری نقش داشته باشد. و ناباروری مردان اغلب به دلیل تولید کم اسپرم ایجاد می شود.
دلیل دیگری که ممکن است به تست آنالیز مایع منی نیاز داشته باشید، اطمینان از موفقیت آمیز بودن وازکتومی است. معمولاً آزمایش اسپرم 8 تا 16 هفته پس از جراحی انجام میشود تا پزشک بررسی نماید آیا هنوز هم اسپرم سالمی تولید میکنید یا خیر.
آزمایش اسپرم یک فرآیند مهم در تشخیص مشکلات ناباروری و ارزیابی سلامت دستگاه تولید مثل مردانه میباشد. این آزمایش شامل تجزیه و تحلیل اسپرم نمونه شما است که شامل تعداد، حرکت، شکل و سایر ویژگی های اسپرم میشود. نتایج آزمایش اسپرم میتوانند اطلاعات مفیدی در مورد قابلیت تولید اسپرم، کیفیت آنها و احتمال موفقیت اسپرم در بارور کردن تخمک ارائه دهد. متخصص آزمایشگاه علاوه بر آنالیز اسپرم شما، جزئیات دیگری را نیز از نمونه شما خواهد یافت، از جمله:
از طریق آزمایش اسپرم متوجه خواهند شد، که چه مقدار مایع منی میتوانید برای نمونه خود تهیه کنید. مقدار طبیعی حداقل 1.5 میلی لیتر یا حدود نصف قاشق چایخوری است. اگر نمونه شما کمتر از آن باشد، می تواند به این معنی باشد که وزیکول های منی شما مایع کافی تولید نمیکنند یا مسدود شده اند. همچنین ممکن است مشکل پروستات داشته باشید. همچنین سطح pH شما اسیدیته مایع منی شما را اندازه گیری می کند. PH نرمال بین 7.1 تا 8.0 است. سطح pH پایین به این معنی است که منی اسیدی دارید. سطح pH بالا به معنای قلیایی بودن آن است. PH غیر طبیعی می تواند بر سلامت اسپرم و نحوه حرکت آن تأثیر بگذارد.
اگر نتایج آنالیز اسپرم شما غیرطبیعی باشد، پزشک احتمالاً از شما میخواهد آزمایشهای دیگری را برای تشخیص مشکل باروری خود انجام دهید. نتایج آزمایش همیشه تائید کننده باروری نیست، زیرا مردانی که تعداد اسپرم پایینی دارند همچنان می توانند بارور باشند و بالعکس. با پزشک خود در این مورد حتما مشورت کنید.
عکس جواب آزمایش اسپرم نرمال
نتایج طبیعی آزمایش اسپرم
تعداد طبیعی اسپرم حداقل 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر منی است. اگر تعداد اسپرم کمتر از این مقدار باشد آن را الیگواسپرمی مینامند. همچنین پزشک این آزمایش بررسی میکند که اسپرم ها چگونه حرکت میکنند. در حالت ایده آل، 50 درصد یا بیشتر از نمونه اسپرم شما باید فعال باشد. مورفولوژی، اندازه و شکل اسپرم شما بر میزان بارور کردن تخمک تأثیر می گذارد. منی طبیعی حداقل 4 درصد اسپرم معمولی دارد.
آزمایش اسپرم سالم
اسپرم سالم معمولاً دارای تعداد مناسب، حرکت قوی و مناسب، و شکل و ساختار نرمال است. اطلاعات به دست آمده از این آزمایش میتوانند به پزشک شما کمک کند تا مشکلات ناباروری را تشخیص دهد و دارو و روش مناسبی برای درمان تجویز نماید. آزمایش اسپرم سالم معمولاً بخشی از مجموعه آزمایش های مرتبط با باروری است و میتواند به زوج ها بسیار کمک نماید.
آزمایش اسپرم مردان | تست کیفیت اسپرم
شرایط لازم برای آزمایش اسپرموگرام
- فاصله بین انزالها: برای به دست آوردن نمونه اسپرم بهتر و دقیقتر، پیشنهاد میشود که از انزال کمتر از 2-3 روز قبل از آزمایش خودداری کنید. این باعث افزایش تعداد اسپرمها در نمونه میشود.
- زمان آزمایش: عموماً آزمایش اسپرم در صبح زود تا ظهر بهترین زمان برای انجام آن است. در این بازه زمانی کیفیت اسپرمها بهتر است.
- روزهای کاری: اگر شما در تماس با مواد آلوده یا مواد شیمیایی خطرناک مشغول به کار هستید، بهتر است که برنامه آزمایش را در روزهای تعطیل یا در روزی که از کار استراحت میکنید ترتیب دهید.
- استراحت قبل از آزمایش: قبل از آزمایش اسپرم بهتر است استراحت کافی داشته باشید و از فعالیتهای جسمانی سنگین و انزال بیش از حد خودداری کنید.
- مشاوره با پزشک: همچنین، برای تعیین بهترین زمان برای انجام آزمایش اسپرم و همچنین دریافت توصیههای دقیقتر، بهتر است با پزشک خود مشاوره کنید. او میتواند با توجه به وضعیت شما و تاریخچه پزشکی شما، زمان مناسبتری را تعیین کند.
شرایط آزمایش اسپرم
عوامل تأثیرگذار بر نتیجهٔ آزمایش اسپرموگرام
عوامل متعددی میتوانند بر نتیجهٔ آزمایش اسپرموگرام تأثیرگذار باشند. برخی از این عوامل شامل موارد زیر میشوند:
1. دمای بدن: حرارت بیش از حد در ناحیه تخمدانها میتواند کیفیت اسپرم را تحت تأثیر قرار دهد.
2. سطح هورمونها: اختلالات در سطح هورمونهای تنظیمی نیز میتوانند به تغییرات در اسپرم منجر شوند.
3. اختلالات ژنتیکی: مشکلات ژنتیکی میتوانند بر کیفیت اسپرم تأثیر گذار باشند.
4. اختلالات ناشی از عفونتها: عفونتهای انگلی، ویروسی یا باکتریایی میتوانند به کاهش تعداد و کیفیت اسپرم منجر شوند.
5. مواد شیمیایی: تماس با مواد شیمیایی مضر میتواند به تخریب اسپرم و شکل آنها آسیب بزند.
6. تابشات مضر: تابشات مثل تابشهای X و تابش مایکروویو میتواند بر روی اسپرم تأثیر منفی داشته باشد.
7. استرس: استرس روانی و فیزیکی میتواند بر هورمون ها تأثیرگذار باشد.
8. فعالیت ورزشی: تمرینات ورزشی با شدت بالا یا افزایش فشارهای فیزیکی نیز ممکن است بر کیفیت اسپرم تأثیر داشته باشد.
9. مصرف مواد مخدر، الکل، سیگار و تغذیه نامناسب نیز میتوانند به کاهش کیفیت اسپرم منجر شوند. اما لازم به ذکر است که هر فرد و موقعیت ممکن است دارای عوامل دیگری باشد که بر نتیجهٔ آزمایش اسپرموگرامش تأثیر گذارند.
آزمایش اسپرم در سنندج
آزمایشگاه رازی سنندج که یکی از بهترین آزمایشگاه های سنندج است همیشه در تلاش بوده با بالا نگاه داشتن سطح کیفیت خدمات خود به مراجعه کنندگان بهترین خدمات آزمایشگاهی را ارائه دهد. آزمایش اسپرموگرام یکی از خدمات آزمایشگاه رازی است که با استفاده از پیشرفته ترین تجهیزات انجام میشود. جواب آزمایش اسپرم در این آزمایشگاه بدون خطا می باشد و تمام فاکتورهایی که برای ارزیابی کیفیت اسپرم نیاز است در آن درج شده است.

