عفونت ادراری یا UTI (Urinary tract infection) وضعیتی است که در آن باکتری یا میکروب ها وارد سیستم ادراری بدن شده و باعث عفونت اجزای این سیستم میشوند. سیستم ادراری شامل کلیهها، مثانه، لولههای ادراری (اورترا) و… میباشد. عفونت ادراری در کودکان، شایعترین نوع عفونت است که به علت های مختلف ایجاد میشود.
عفونت ادراری در کودکان نیز به همان شکلی که در بزرگسالان رخ میدهد، به دلیل ورود باکتری ها به سیستم ادراری بوجود میآید. این میکروبها میتوانند از طرق مختلف وارد شده و باعث عفونت شوند. این باکتریها ممکن است از طریق دستهای آلوده، لباس، پوشک و شستشوی نامناسب ناحیه تناسلی به بدن کودک وارد شوند.
به عنوان مثال، یکی از علل شایع عفونت ادراری در کودکان، استفاده نادرست از توالت میباشد. کودکان و نوزادان ممکن است در هنگام استفاده از توالت، قادر نباشند تا به درستی ادرار کنند و به همین دلیل مقداری از ادرار در مثانه باقی بماند. این ادرار باعث ایجاد محیط مناسب برای رشد باکتری ها میشود.
تشخیص عفونت ادراری در کودکان معمولا با بررسی نمونه ادرار آنها انجام می شود. اگر کودک شما علائمی از عفونت ادراری دارد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک با بررسی جواب آزمایش ادرار تشخیص میدهد. برخی از تستهای معمول برای تشخیص عفونت ادراری شامل آزمایش میکروسکوپی، آزمایش مدیا (اورزول) و آزمایش کشت ادرار هستند.
در برخی از موارد، پزشک ممکن است برای بررسی توصیف علائم، به سوالاتی در مورد حالت عمومی کودک و علائم دیگری که ممکن است در بدن کودک دیده میشود، بپردازد. به علاوه، برخی از تصویربرداری های پزشکی مانند سونوگرافی نیز ممکن است برای تشخیص افتراقی بیماری های مختلف، شامل عفونت ادراری، مورد استفاده قرار گیرند.
عفونت ادراری در کودکان ممکن است با علائم مختلف همراه باشد. این علائم میتوانند به شدت در هر کودک متفاوت باشد و بسته به سن و جنسیت کودک تغییر خواهند کرد. برخی از علائم شایع عفونت ادراری در کودکان عبارتند از:
علائم عفونت ادراری در کودکان دختر ممکن است شامل موارد زیر باشد :
نکته مهم این است که کودکان دختر بیشتر مستعد به بروز عفونت ادراری هستند زیرا مجرای ادراری آنها کوتاه تر و نزدیکتر به دستگاه تناسلی است و در معرض باکتریها قرار دارد. سوزش ادرار در کودکان دختر یکی از شایعترین علائم عفونت ادرار میباشد. در صورت دیده شدن هر یک از علائم بالا، بهتر است به پزشک مراجعه کنید و در صورت نیاز، آنتیبیوتیک تجویز شده توسط پزشک را درست و به موقع مصرف کنید. همچنین برای درمان سوزش ادرار در کودکان دختر بهتر است به موقع به پزشک مراجعه نمایید.
علائم عفونت ادراری در کودکان پسر رایج نیستند، اما در صورت وقوع، ممکن است علائم زیر را نشان دهند:
نکته مهم این است که در صورت دیده شدن هر یک از علائم بالا، بهتر است به پزشک مراجعه کنید، زیرا احتمال عفونت ادراری در کودکان پسر کم میباشد و ممکن است نیاز به بررسی دقیق و آزمایشهای پزشکی داشته باشد. به علاوه، اگر پزشک شما عفونت ادراری را تایید کند، باید آنتیبیوتیک مورد نیاز را با توجه به شدت عفونت و گسترش آن مصرف نمایید.
درمان عفونت ادراری در کودکان به طور عمده با مصرف داروها و تغییرات در رفتار و رژیم غذایی انجام میشود. اگر شما به علائم عفونت ادراری در کودک خود پی ببرید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیقی داده شود و آزمایشات و درمان مناسب تجویز شود. درمان عفونت ادراری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
توجه داشته باشید که مصرف داروها بدون تجویز پزشک توسط خود شما، ممکن است عوارض جانبی جدی داشته باشد و تشخیص صحیح و درمان مناسب تنها توسط یک پزشک متخصص انجام میشود. همچنین، در صورت عدم بهبود علائم یا افزایش علائم، حتماً مجددا به پزشک مراجعه کنید.
مصرف آنتی بیوتیک برای درمان عفونت ادراری در کودکان، به چند عامل بستگی دارد، از جمله نوع باکتری موجود در عفونت، سن کودک، سابقه پزشکی و دارویی کودک و جزئیات دیگری که ممکن است توسط پزشک بررسی شود. پزشک ممکن است برای درمان عفونت ادراری کودک، دوز مناسبی از آنتی بیوتیک ها را تجویز نماید. بعضی از آنتی بیوتیکهای که برای درمان عفونت ادراری کودکان معمولا استفاده میشوند عبارتند از آموکسی سیلین، نیتروفورانتوئین، سفتریاکسون، سفتازیدیم، سیپروفلوکساسین و…
همچنین، پزشک شما ممکن است به دلایلی، مانند استفاده طولانی مدت از برخی داروها، حساسیتهای دارویی یا نوع عفونت، برای درمان عفونت ادراری یک داروی خاص را تجویز کند. مهمترین نکته این است که هرگز خودسرانه به کودکتان دارو ندهید و همیشه مطابق تجویز پزشک از دارو استفاده نمایید.
در طب سنتی، برخی گیاهان و روشهای متداول برای درمان عفونت ادراری در کودکان استفاده میشود. برخی از راهکارهای شناخته شده شامل مصرف آب زیاد، استفاده از گیاهان دم کرده مانند گلاب، نعناع، آویشن و زیره سیاه است. علاوه بر این، برخی از گیاهان دارویی مانند بادرنجبویه، آویشن و زردچوبه هم برای کمک به درمان علائم عفونت ادراری مورد استفاده قرار میگیرند.
مواظبت و رعایت این نکات میتواند به پیشگیری از عفونتهای ادراری در کودکان کمک کند:
1. اطمینان حاصل کنید که کودک به مقدار کافی آب مینوشد تا کمک به تخلیه باکتریها از دستگاه ادراری شود.
2. به کودک خود کمک کنید تا روزانه دوش بگیرد و مناطق حساس خود را به خوبی شستشو دهد.
3. کودک را تشویق کنید تا بدون نگهداشتن ادرار، به موقع به دستشویی برود.
4. مواد غذایی سالم و با فیبر بالا را در رژیم غذایی کودکان خود گنجانید.
5. در صورت مشاهده هر گونه علائم عفونت ادراری مانند درد و سوزش هنگام ادرارکردن یا تغییرات در بوی ادرار، به پزشک مراجعه نمایید.
عفونت ادراری در کودکان اگر به موقع درمان شود خطرناک نیست. توصیه می شود با دیدن نشانه هایی که گفته شد به پزشک مراجعه نمایید. اگر این بیماری را جدی نگیرید ممکن است باعث آسیب رسیدن به کلیه و در نتیجه نارسایی کلیه شود.